Słowniczek koszykarski

A
Air Ball – rzut po którym piłka nie dotyka ani obręczy ani tablicy, tzw. niedolot
All around player – efektywny zawodnik , notujący wysokie średnie we wszystkich aspektach koszykarskiego rzemiosła (punkty, zbiórki, asysty, przechwyty, bloki)
Alley-oop – podanie do zawodnika atakującego, który bezpośrednio z powietrza zdobywa punkty (najczęściej efektownym wsadem)
Ankle breaker – drybling z piłką, w trakcie którego obrońca traci równowagę co często kończy się upadkiem na parkiet
And one – dodatkowy rzut osobisty po faulu przeciwnika zakończonym udanym rzutem
Arch – linia rzutów za 3 punkty

B
Back-court – własna połowa gdy wyprowadza się piłkę. Oznacza też graczy obwodowych
Back to back (B2B) – mecz dzień po dniu
Backup player – gracz będący zmiennikiem na danej pozycji zawodnika z pierwszej piątki
Bank-shot – rzut o tablicę
Baseline – końcowa linia boiska
Bench – ławka rezerwowych
Bench players – zawodnicy rezerwowi
Blowout – łatwe, wysokie zwycięstwo jednej drużyny nad drugą
Bounce pass – podanie kozłem (piłka zanim trafi w ręce zawodnika odbija się od parkietu)
Buzzer beater – celny rzut równo z końcową syreną. Jeśli ma miejsce w ostatniej akcji meczu i decyduje o zwycięstwie wówczas jest nazywany game winnerem
Brick shot – wyjątkowo nieudany rzut tzw. Cegła

C
Center – gracz na pozycji nr 5 najczęściej najwyższy zawodnik w drużynie zdobywający punkty spod kosza oraz zbierający piłki i blokujący rzuty rywali
Charge – wymuszenie na rywalu faulu w ofensywie
Coast to coast – zdobycie punktów po akcji przez całe boisko (spod bronionego kosza)
Coach (head coach) – trener
Combo guard – zawodnik mogący grać na pozycjach zarówno rozgrywającego jak i shooting guarda
Crossover – minięcie rywala z dryblingiem (często połączone z ankle breakerem)
Cold starek – seria niecelnych rzutów

D
Double double – osiągnięcie statystyczne polegające na zdobyciu minimum 10 jednostek jednocześnie w dwóch kategoriach (punkty, zbiórki, asysty, przechwyty, bloki). Możliwe kolejne wariacje w zależności od ilości: triple double, quadruple double
Downtown – część boiska znajdująca się za linią rzutów za 3 punkty (shoot from downtown)
Dunk (slam dunk, jam) – wsad, włożenie piłki do kosza z powietrza
Draft – wybór zawodników (pierwszoroczniaków) do drużyn
Drive – wejście pod kosz w celu zdobycia punktów

F
Fade-away jump – rzut z odchylenia, po wyskoku gracz oddala się od obrońcy utrudniając mu zablokowanie rzutu
Flagrant foul – faul niesportowy – przewinienie techniczne karane rzutami osobistymi wykonywanymi przez drużynę przeciwną
Fast break – kontratak
Franchise-player – zawodnik wokół którego buduje się drużynę
Free agent – zawodnik, który nie jest związany kontraktem z żadną drużyną (na skutek wygaśnięcia kontraktu bądź rozwiązania go za porozumieniem stron) i może wybierać dowolnie nowego pracodawcę
Front-court – atakowana połowa boiska. Oznacza również wysokich graczy podkoszowych (skrzydłowi oraz center)
Forward – skrzydłowy (również Wingman)

G
Goaltending – błąd polegający na blokowaniu piłki będącej w locie opadającym, bądź znajdującej się bezpośrednio nad obręczą tzw. Komin

H
Hack-a-Shaq – strategia gry polegająca na faulowaniu zawodnika drużyny przeciwnej mającego słaby procent rzutów osobistych i doprowadzaniu do jak największej ilości jego rzutów licząc na nieudane próby. Prekursorem tej strategii jest trener Don Nelson, który prowadząc Dallas Mavericks nakazał faulowanie słabo rzucającego osobiste Shaquilla O'Neala
HCA (Home Cort Advantage) – przewaga własnego parkietu w fazie play off
Hot starek – seria celnych rzutów
Home team – drużyna gospodarzy
Hook shoot – rzut hakiem, wykonywany najczęściej przez centrów, bardzo trudny do zablokowania

I
Injury – kontuzja
Inside – outside – gra polegająca na podaniu piłki do centra, który skupia na sobie uwagę obrońców i następnie oddaje piłkę na obwód do niekrytego gracza, który rzuca z dystansu

J
Jab step – szybkie wysuniecie i cofnięcie nogi w celu zmylenia obrońcy i zrobienia sobie miejsca do rzutu
Jordan Rules – strategia gry w obronie wymyślona przez Detroit Pistons przeciwko Michaelowi Jordanowi polegająca na wywołaniu wyjątkowej presji zarówno fizycznej jak i psychicznej na liderze przeciwników przez drużynę broniącą mającej na celu ograniczenie do minimum jego możliwości gry w ataku. Strategia ta niejednokrotnie graniczyła z grą faul
Jumper – rzut z wyskoku

L
Lay up – rzut spod kosza, dwutakt
Low post – miejsce pod koszem znajdujące się po obu stronach trumny (pomalowanego) na zewnątrz linii oznaczającej pole 3 sekund. Jest ono zdominowane przez wysokich graczy walczących o jak najlepszą pozycję do zdobycia punktów lub zebrania piłki po niecelnym rzucie

M
Man to Man defecnce – obrona „każdy swego"
Match up – dwójkowy pojedynek pomiędzy zawodnikami grającymi na tych samych pozycjach i wzajemnie się kryjących
MVP (Most Valuable Player) – najbardziej wartościowy gracz

N
No look pass – podanie bez patrzenia w kierunku, w którym zagrywana jest piłka

O
Overtime – dogrywka
Outlet pass – szybkie podanie po zbiórce do gracza biegnącego do kontry

P
Paint – „pomalowane" prostokątne pole gry w pobliżu kosza oznaczone innym kolorem (potocznie też trumna)
Pivot – obrót gracza z piłką w dłoniach, podczas którego jedna noga jest nieruchoma (tzw . noga obrotowa) i nie można jej oderwać od pakietu
Pick and roll – zagranie dwójkowe polegające na postawieniu zasłony przez jednego z graczy a następnie zbiegnięciu w kierunku kosza po otrzymaniu piłki od drugiego zawodnika
Playmaker – rozgrywający, gracz na pozycji nr 1, kreujący grę odpowiedzialny za dostarczanie piłek partnerom z zespołu w celu zdobycia w jak najprostszy sposób punktów
Play off – decydująca faza sezonu, do której awansuje po osiem najlepszych drużyn z obu konferencji niezależnie od podziału na dywizje. Drużyny rywalizują do 4 wygranych meczów, a w finale spotykają się zwycięzca Wschodu z zwycięzcą Zachodu
Power forward – silny skrzydłowy, gracz na pozycji nr 4, najczęściej potrafiący grać tyłem do kosza z niezłym rzutem z półdystansu
Post player – zawodnik podkoszowy potrafiący grać tyłem do kosza i dobrze radzący sobie w tzw. pomalowanym
Pump fake – zwód polegający na postraszeniu rzutem. Obrońca wyskakuje w górę w celu zablokowania rzutu, a zawodnik atakujący może go minąć lub wymusić faul

R
Rebound – zbiórka
Rim – obręcz
Role player – zawodnik mający określone zadania do wykonania na parkiecie lub specjalizujący się w konkretnym elemencie gry np. rzut za 3 punkty
Rookie – pierwszoroczniak. Zawodnik rozgrywający debiutancki sezon na parkietach NBA
Roster – skład drużyny
Run and gun – strategia gry w ataku polegająca na szybkiej grze mającej na celu oddawanie jak największej ilości rzutów z gry w jak najszybszym czasie przewidzianym na rozegranie akcji

S
Shot clock violation – błąd polegający na nie oddaniu rzutu w ciągu 24 sekund przewidzianych na rozegranie akcji
Shootaround – rozgrzewka przedmeczowa
Shooting guard – rzucający obrońca, grający na pozycji nr 2 odpowiedzialny za zdobywanie punktów najczęściej z rzutami z dystansu
Sixth Man – pierwszy rezerwowy, najważniejszy gracz wchodzący z ławki
Small ball – styl gry polegający na obniżeniu składu pierwszej piątki. Ma to na celu zwiększenie zarówno szybkości rozgrywania akcji jak i ilości graczy potrafiących oddać celne rzuty z dystansu (najczęściej za 3 punkty)
Small forward – skrzydłowy grający na pozycji nr 3 potrafiący grac przodem do kosza, umiejący rzucić z dystansu jak i wejść pod kosz w celu zebrania piłki bądź zdobycia punktów
Starting Line-up – pierwsza piątka rozpoczynająca mecz
Steal – przechwyt
Stretch player – zawodnik rozciągający obronę rywali. Jest to najczęściej gracz z pozycji numer 4 (rzadziej 5) potrafiący grać daleko od kosza, posiadający skuteczny rzut z dystansu (nierzadko nawet za 3 punkty), dzięki czemu obrońca drużyny przeciwnej jest zmuszony do krycia z dala od bronionego kosza.
Sweep - przekonujące zwycięstwo odniesione w fazie playoff bez porażki w choćby jednym meczu danej serii
Swing – gra z dużą ilością podań po obwodzie
Swingman – zawodnik mogący grać zarówno na pozycji 2 jak i 3

T
Tanking (tzw. tankowanie) – umyślne przegrywanie meczów w nadziei na uzyskanie jak najgorszego bilansu zwycięstw do porażek oznaczające teoretycznie większą szanse na wylosowanie lepszego numeru w loterii draftowej
Three and D player (3&D) – zawodnik łączący umiejętności rzutu za 3 punkty z dobra grą w obronie
Time out – czas na żądanie dla drużyny
Transition – przejście z obrony do ataku i odwrotnie z ataku do obrony
Travelling – błąd kroków, polegający na zrobieniu zbyt dużej ilości kroków w dwutakcie bądź opadnięciu z piłką po wyskoku bez oddania rzutu
Turnover – strata piłki
Two-way player – zawodnik posiadający wysokie umiejętności gry zarówno w ataku jak i w obronie

U
Up-tempo – szybki sposób rozgrywania akcji przez drużynę polegający na oddawaniu rzutów nie później niż w 10 sekundzie akcji

V
Versurs – kontra, przeciwko
Visitors team – goście, przyjezdni

Z
Zone – strefa, obrona strefą polegająca na tym, iż każdy zawodnik ogranicza się do bronienia danej strefy boiska zamiast krycia konkretnego zawodnika drużyny przeciwnej